Het aantal vrouwen in de top van het bedrijfsleven is nog steeds schrikbarend laag. En de discussie hierover laait weer op. Wel een quotum, geen quotum? Toch maar liever een streefquotum…?? En dan vragen we ons nog af waarom het geen effect heeft. Wat kunnen wij doen om hier verandering in te brengen? En met wij bedoel ik iedereen (ja, dus ook mannen) die ervan overtuigd is dat een samenleving die door vrouwen en mannen bestuurd en gestuurd wordt, een betere samenleving is.
In een inspirerend gesprek dat wij onlangs voerden met Hedy d’Ancona vlogen een aantal uitdagende uitspraken over tafel. En samen vormen die een groot deel van de oplossing.
Vrouwen aan de top moeten dichter bij zichzelf blijven!
Te vaak nog zien we ‘mannelijke’ vrouwelijke leiders. Prima natuurlijk als dat is wie je bent. Maar het brengt ons geen stap verder. Met meer van hetzelfde, blijven we houden wat we al hebben. Het gaat dus niet om meer vrouwen maar om meer vrouwelijke kwaliteiten aan de top. Het is bijvoorbeeld statistisch bewezen dat in de bankensector vrouwen het beter hebben gedaan dan mannen tijdens de crisis, omdat zij minder snel grote risico’s nemen. Ik ken een paar vrouwelijke leiders die ik zeer bewonder omdat zij hun vrouwelijke kwaliteiten bewust inzetten. Maar ook zij erkennen, het voelt regelmatig nog als vloeken in de kerk.
Je hebt een vrouw nodig om vrouwelijke kwaliteiten te zien!
Bij de Gezondheidsraad was er een vrouwelijke CEO voor nodig om te ontdekken dat in sommige landen vaccinatieprogramma’s alleen voor jongens waren en niet voor meisjes. We hebben allemaal een blinde vlek. En vrouwelijke leiderschapskwaliteiten bevinden zich grotendeels in de blinde vlek van mannen. Kiezen voor de kandidaat met de beste kwaliteit is, voor een overwegend uit mannen bestaand bestuur, een onmogelijke opgave. Gelukkig ontstaat er op dit vlak steeds meer bewustwording. Wij worden als vrouwelijke consultants regelmatig gevraagd om als spiegel te dienen voor deze dode hoek.
Maak het een collectieve uitdaging, in plaats van een individueel probleem!
‘Het is eenzaam aan de top’ geldt in tienvoud voor vrouwelijke leiders. In de directe omgeving zijn vaak weinig rolmodellen of herkenbare sparringpartners. En als we een andere vrouw tegenkomen op de apenrots dan beschouwen we die eerder als de concurrent. Vrouwelijke leiders zullen elkaar juist moeten opzoeken. Om van elkaar te leren en elkaar te versterken. Medestanders te zoeken, zowel mannen als vrouwen, om vrouwelijke kwaliteiten tot een meer zichtbare kracht te maken.
Zeg nooit nee…!
En als de kans zich voordoet om impact te hebben dan moeten vrouwen die kans wel grijpen. Mannen noemen zichzelf al snel ervaren, vrouwen zeggen ‘dat kan ik niet want dat heb ik nog maar één keer gedaan’. Maar ‘You don’t have to be able to do something, to try something’. De vaardigheden ontwikkel je onderweg. Dan struikel je een keer of je maakt er zelfs een keer een puinhoop van. Kijk om je heen, dat overkomt mannen ook regelmatig….
‘There is a special place in hell for mothers who don’t help other mothers!’
De echte achilleshiel is natuurlijk het moederschap. Veel vrouwen worstelen met het vraagstuk hoe het moederschap te combineren met een doorgroei naar de top. En zo bereiken vrouwelijke kwaliteiten hun eigen glazen plafond. Werkomgevingen kunnen meer praktische mogelijkheden en morele ondersteuning bieden om het niet op een keuze te laten aankomen. Maar boven alles verwachten we van moeders die al aan de top zitten dat zij deze werkomgevingen creëren. Want ook dit onderwerp zit bij mannen uiteraard in hun dode hoek.
Als we het dus niet willen laten afhangen van opgelegde maatregelen als een quotum dan moeten we het zelf anders gaan benaderen. Niet meer druk maken over hoe jij je moet handhaven in een door mannen gedomineerde en ingerichte werkomgeving. Maar je sterk maken om de wereld om je heen zo te veranderen dat er voldoende plek ontstaat voor meer vrouwelijke kwaliteiten aan het stuur. Het zou mooi zijn als de vrouwelijke leiders van nu hierin het voorbeeld zijn.
