Mam, een raadsel: “Een vader en een zoon krijgen een auto ongeluk. De vader overlijdt ter plekke. De zoon wordt met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht. De chirurg aldaar zegt; ik kan hem niet opereren. Hij is mijn zoon.” Hoe kan dit?
Dit was het bekende raadseltje dat mijn dochter op school voorgeschoteld kreeg en met veel plezier herhaalde bij ons aan de eettafel.
Het grootste gedeelte van de klas was puzzeled. Zij zelf was, met twee van haar tantes als chirurg, op de oplossing gekomen dat de chirurg vast een van een homo stel was.
Hoe vast we zitten in onze patronen blijkt uit meerdere wetenschappelijke onderzoeken en keukentafel raadsels.
Op internet kan je de mindbug test doen die aan de hand van je reactiesnelheid in microseconden kan nagaan welke verbindingen in je brein sterker zijn. Bijvoorbeeld de verbinding tussen het woord man en leider of tussen het woord vrouw en leider.
Zelf was ik behoorlijk gedesillusioneerd toen ik erachter kwam dat ook ik daarin een mindbug had. Ik ben opgevoed door een werkende, krachtige en feministische moeder die Jip en Janneke voorlas maar consequent de namen omruilde.
Zolang ik me kan herinneren zit Janneke in de boom en staat Jip huilend eronder. En toch. Ook in mijn reactiesnelheid was een duidelijke voorkeur te herkennen voor mannen als leiders.
Herminia Ibarra, hoogleraar INSEAD, heeft veel onderzoek hiernaar gedaan.
Zij kwam erachter dat veel van de eigenschappen die wij toedichten aan goed leiderschap masculiene eigenschappen zijn. Bijvoorbeeld het hebben van een visie.
Video Herminia Ibarra over 'the Vision Thing'
Als je het woord ‘visie’ googled en dan op afbeeldingen klikt krijg je veel plaatjes van mannen die bovenop een berg of een schip staan en in de verte turen.
Hermini Ibarra beschrijft in haar onderzoek dat mannen over het algemeen een andere manier van visie ontwikkelen en uitdragen hebben dan vrouwen. Vrouwen doen dat meer in samenspraak, en daardoor herkennen we het niet als zodanig. We zien in gedachten namelijk een eenzame man in de verte turen bij het woord visie dus als iemand in dialoog met anderen tot een gezamenlijke visie komt, herkennen we dat niet als visionair.
Om onze beelden van leiderschap op te rekken, om te zorgen dat we bepaalde feminiene eigenschappen die leiders succesvol maken ook als zodanig gaan herkennen, zijn vrouwelijk rolmodellen nodig. Zodat we bij het woord ‘chirurg’ of ‘visie’ niet meer, onbewust, eerder aan een man denken. Want deze mindbugs houden de vooroordelen en verschillen in kansen tussen mannen en vrouwen in stand.
Voor informatie over onze leergang Vrouwelijk leiderschap in Beeld in samenwerking met Double Healix (leren aan de hand van filmfragmenten) zie https://doublehealix.com/trainingen/ladies-in-the-lead/
