Een vitale organisatie … dat klinkt goed, dat willen we allemaal wel! Maar wat is daar nu eigenlijk voor nodig?
Een vitale organisatie is een organisatie die wendbaar en flexibel is, uitstekend presteert doordat iedereen het beste uit zichzelf haalt nu en in de toekomst en gebruik kan maken van de resources die daarvoor nodig zijn.
In vitale organisaties werken mensen in grote betrokkenheid aan de doelstellingen van de organisatie en die van henzelf. Jarenlang onderzoek van Gallup heeft aangetoond dat in dit soort organisaties de productiviteit en de winst stijgt, het verzuim daalt, het innovatievermogen groter wordt en dat geldt ook voor de waardering van de klant. Oftewel betrokkenheid leidt tot hogere opbrengsten en lagere kosten.
In de praktijk staan veel organisaties ver af van vitaliteit: langzaam maar zeker vastgegroeid in een strak harnas van structuur en cultuur: hier doen we het zo en waag het niet om dat ter discussie te stellen! Iets écht anders inbrengen in een bekende structuur en cultuur levert vaak weerstand en soms zelfs angst op.
Wat de boer niet kent, eet ie niet; onbekend maakt onbemind! Zelfs onze taal verhaalt erover.
Dit heeft ook een positief en logisch element in zich. Behoefte aan veiligheid en zekerheid, voorspelbaarheid vergroot ook de kans op overleven van de groep en dus van de individu.
Tegelijkertijd… kennen we de belangrijkste wet van Charles Darwin: survival of the fittest. Als we ons niet aanpassen aan veranderende omstandigheden, dan redden we het niet.
Dat we het niet redden is te zien aan alle overspannenheid en burn-out van het moment. Meer van hetzelfde, teveel van hetzelfde, steeds harder werken werkt dus niet. Sterker nog: het veroorzaakt veel schade in de vorm van persoonlijke drama’s en doldraaiende organisaties. Het speelt zelfs bij de jongere generaties: de toekomst van onze wereld.
De Kunst is balans te ontwikkelen tussen ‘wat bekend is en het goed doet’ en ‘anders omgaan met wat het niet meer goed doet’. Hiervoor is een cultuur nodig waar je iets mag uitproberen en kijken of het werkt. Na missers weer kunt opstaan en opnieuw proberen. Organisatiecultuur blijkt, naast leefstijl, in belangrijke mate van invloed op vitaliteit op het werk.
Een verandering van organisatiecultuur behoeft, naast een stevig proces, leidinggevenden en medewerkers die gezamenlijke stappen zetten naar die nieuwe cultuur.
Werken aan de cultuur binnen organisaties is werken aan samenwerking en vertrouwen op weg naar vitale organisatie.
En dat is echt andere koek dan ‘just an apple a day’!
