[5] Verandering vindt plaats bij stretch

Inlime heeft zich sinds de oprichting in het jaar 2000 gespecialiseerd in organisatie cultuur en hoe je cultuur kan beïnvloeden en veranderen.

In onze aanpak zijn altijd de volgende 6 principes te herkennen:

1. Wat je aandacht geeft groeit
2. Reiziger, er is geen pad. Het pad ontstaat al lopende
3. Eerst volgen, dan leiden
4. Ieder mens is een vat vol ongekende mogelijkheden
5. Verandering vindt plaats bij stretch
6. De ketting is zo sterk als de zwakste schakel

In deze blog aandacht voor principe 5.

Principe 5

‘Verandering vindt plaats bij stretch.’

Deze blog gaat over de dunne lijn tussen uit je comfort zone gehaald worden, maar wel een veilige leeromgeving creëren.

Volgens de psychologen Andy Ryan en Dawna Markova, en inmiddels wijdverspreid geaccepteerd, zijn er 3 stadia belangrijk bij leren en ontwikkelen.

De comfort zone, de stretch zone en de stress zone.

Zowel bij fysieke als bij mentale uitdagingen zijn deze 3 zones van toepassing.

In de comfort zone, de naam zegt het al, is het comfortabel toeven. Alles is bekend, vertrouwd en voorspelbaar. Dit kan om lichte spanning van je spieren gaan (fysiek) of om je gebruikelijke routines op werk (mentaal).

In de stretch zone is het ongemakkelijk. Je spieren worden letterlijk opgerekt of je gaat een nieuwe ervaring aan waarin je niet precies weet hoe je hiermee om moet gaan. De weg van het onbekende en het niet-weten wordt ingeslagen. In de stretch zone vindt het leren plaats. De spieren en de hersenen zullen snel nieuwe verbindingen aanmaken als nieuwe bewegingen of nieuw gedrag voldoende worden herhaald.

In de stress zone kom je als de uitdaging zo groot is dat het lichaam en/of de geest overweldigd zijn. Hier schiet de mens automatisch in de overlevingsstand en is niet meer in staat om te leren.

Verandering, ontwikkeling en groei liggen altijd in de stretch zone, precies tussen de comfort zone en de stress zone in.

Innovatie of vernieuwing is alleen mogelijk als je het bekende pad verlaat en open blijft staan voor de nieuwe ervaring.

Zo ook bij een cultuurverandering. Dit brengt spanning met zich mee. Om te kunnen leren en te durven experimenteren met nieuw gedrag is het nodig om de balans tussen een veilige leeromgeving en het spannende onbekende te vinden. Het opzoeken van de stretch dus.

Waar die ligt is een kwestie van aftasten; vertrouwen geven en veiligheid creëren maar ook uitdagen en prikkelen.

Door te kiezen voor bepaalde werkvormen, zoals een-op-een gesprekken, spel, humor of filmfragmenten, zijn spannende onderwerpen laagdrempeliger te maken. En kunnen we groepen bewegen naar nieuw gedrag.

Hoe snel dat kan is sterk situatie afhankelijk.

De ene keer merk je dat een verandering snel kan gaan, omdat mensen er eigenlijk wel klaar voor zijn en er met nieuwsgierigheid en verwondering naar uitkijken.

Soms merk je dat er wat meer tijd en geduld nodig is om mensen in beweging te krijgen. Bijvoorbeeld omdat in het verleden het vertrouwen geschaad is of er onzekerheid is over de toekomst binnen de organisatie. Een veilige leeromgeving creëren vraagt dan meer investering.

We zoeken hierin naar werkvormen om de drempel te verlagen en mensen aan te laten haken. Door hen stap voor stap het vertrouwen te geven dat nodig is om te leren en zich te ontwikkelen.